Opbrengsten van practoraat betekenisvolle leerprocessen.

In september 2020 startte het eerste practoraat van Zone.college en kreeg de titel “Betekenisvolle leerprocessen”. Het initiatief voor dit practoraat is ontstaan vanuit onderzoek naar leermechanismen van Boundary crossing (Akkerman en Bakker, 2014) die studenten inzetten bij het werken aan een integrale opdracht (Kuiper-Koel, 2019). Dit onderzoek liet zien dat studenten zich op de verschillende leermechanismen ontwikkelen. Niet duidelijk was echter hoe de leermechanismen betekenisvol worden uitgelokt en hoe deze toegepast worden door studenten. Met de koers van Zone.college gericht op leren in de beroepscontext kreeg ik als practor de opdracht mee om in kaart te brengen wat de fundamenten zijn van Betekenisvolle leerprocessen. De afgelopen jaren heb ik mij als practor samen met jullie mogen verdiepen in dit onderwerp. Na deze zomervakantie is het voor mij tijd voor een nieuwe uitdaging, deze heb ik gevonden buiten Zone.college. Ik sluit mijn tijd als practor graag af door een aantal opbrengsten van het practoraat te delen.

Met verschillende onderwijsteams, werkvelden en collega’s in opleiding onderzocht ik op welke wijze zij van betekenis zijn in het leerproces van de student en waar dit nog verbetert kon worden. De studenten gaven tijdens de kerst actie aan dat de docent het grootste aandeel heeft in een betekenisvol schooljaar, door goede begeleiding, lessen en een fijne sfeer te maken. Dat zag ik in de praktijk ook terug. Tekens werd ik getroffen door de passie voor het vak, de studenten en de verbindingen die werden gelegd tussen lesinhoud en werkveld. Dat leren niet losstaat van de context van het werkveld is inmiddels wel duidelijk, in de opleidingen doen wij daar recht aan met praktijkrijke leersituaties in allerlei variaties. Naast Praktijkrijke leersituaties zijn er nog een aantal essentiële zaken die in verschillende opleidingen bijdragen aan het leerproces namelijk; Samenwerken & interactie, Vooruit & terug kijken en Transformatie. Dit zijn wat mij betreft de pijlers die aan het fundament staan van betekenisvolle leerprocessen. Leerprocessen vinden niet enkel bij studenten plaats, ook wij als docent en onze contacten uit het bedrijfsleven blijven lerend. Daar is nieuwsgierigheid voor nodig. Niet weten is slimmer, daarom is een onderzoekende houding essentieel voor toekomstbestendig onderwijs.

Als aandenken aan mijn tijd als practor is een praatplaat ontwikkelt, deze komt op de mbo-school locaties te hangen en vind je hier als een download in pdf. Ik zal de praatplaat kort toelichten, maar ik daag jullie uit om vooral ook samen betekenis te geven aan wat je ziet. De plaat bevat casussen uit de school. Links zijn drie dilemma’s weergegeven; Leerprocessen en omgeving, Motivatie en Wendbaarheid. De driehoek in het midden waarin de docent, student en werkveldpartner staan met daarbij het lemniscaat past bij de visie op onderzoek als doorgaande ontwikkelcyclus. In de driehoek zullen partijen elkaar vinden en doen onderzoek naar hoe zij kunnen om gaan met dilemma’s. In de rosé bolletjes staan onderwerpen waar we mee te maken hebben. De route vanaf het dilemma gaat via de punten uit het logo van Zone.college en komt langs de driehoek van onderzoek. De route vervolgt via de pijlers (deze staan op bordjes; Praktijkrijke leersituatie, Vooruit & terug kijken, Samenwerken & interactie, Transformatie). Door het bundelen van gezamenlijke kennis en inzichten verandert de situatie en deze zie je rechts op de plaat.
Ik hoop dat jullie de plaat inspireert tot gesprekken. Laat de vier pijlers het onderwijskundig fundament verstevigen en zo bijdragen aan het nóg betekenisvoller maken van het mooie onderwijs.

Bedankt voor alles en tot ziens!

Met vriendelijke groet,

Kim Kuiper
Practor Betekenisvolle leerprocessen / Docent paard Almelo